โรคภูมิแพ้

โรคภูมิแพ้ ( Allergy )

โรคภูมิแพ้คืออะไร โรคภูมิแพ้ คืออาการที่เกิดขึ้นเมื่อระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายตอบสนองต่อสิ่งแปลกปลอมด้วยปฏิกิริยาที่มากเกิน เป็นอาการที่พบได้ในประชากรทั่วไป โดยสารที่กล่าวถึงส่วนใหญ่ไม่เป็นอันตรายต่อร่างกายแต่อย่างใด สิ่งกระตุ้นต่างๆอาจเกิดจาก เชื้อรา เกสรดอกไม้ สะเก็ดผิวหนังและขนของสัตว์ อาหาร หรือสิ่งที่ทำให้ผิวหนังเกิดอาการระคายเคือง

28_1_6341b6fd3f7c256

โรคภูมิแพ้ เกิดขึ้นได้อย่างไร

โรคภูมิแพ้ เกิดขึ้นเมื้อร่างกายของเราได้รับสิ่งกระตุ้น โดยการหายใจ กลืนกิน หรือสัมผัสกับผิวหนัง ร่างกายจะตอบสนองโดยการสร้างโปรตีนชนิดหนึ่ง (IgE) เพื่อไปจับกับสิ่งแปลกปลอมและหลั่งสารเคมีฮิสตามีน (Histamine) และสารเคมีชนิดต่างๆเข้าสู้กระแสเลือด ซึ่งทำให้อาการแพ้เกิดขึ้น

 

set2_ig_25

 

150-400x300

 

อาการโรคภูมิแพ้

อาการโรคภูมิแพ้ ที่พบขึ้นอยู่กับการได้รับสิ่งกระตุ้น เช่น การสัมผัส การหายใจ อาหาร หรือการโดนแมลงกัดต่อย

อาการโรคภูมิแพ้ที่พบได้โดยทั่วไปคือ อาการคัดจมูก และผื่นขึ้นบริเวณผิวหนัง ประกอยด้วย

  • อาการคัน น้ำตาไหล
  • คัดจมูก จาม น้ำมูกไหล
  • ผื่น
  • มีอากรอ่อนเพลีย หรือรู้สึกไม่สบาย
  • ลมพิษ

 

Image Source : http://www.bangpakok3.com/articles/12
Image Source : http://www.bangpakok3.com

อาการแพ้ที่เกิดจากอาหารที่รับประทาน อาจทำให้เกิดการปวดท้อง อาเจียน ท้องเสีย

ถ้าโดนแมลงกัดต่อยอาจทำให้เกิดอาการบวมแดง ปวดบริเวณที่โดนต่อย

อาการที่เกิดขึ้นพบได้ทั้งอาการเล็กน้อยจนถึงอาการรุนแรง แต่อาการส่วนใหญ่มักเกิดขึ้นในระยะเวลาสั้นๆหลังจากหยุดสัมผัสสิ่งกระตุ้น

อาการแพ้ที่เกิดเล็กน้อยบางครั้งก็ไม่สามารถสังเกตได้ อาจทำให้รู้สึกไม่สบายตัว

อาการรุนแรงปานกลางสามารถทำให้เรารู้สึกป่วย รู้สึกเหมือนมีไข้ หรือไข้หวัด

แต่อาการแพ้ที่รุนแรงมากอาจทำให้เกิดอันตรายถึงชีวิตได้

 

จะเกิดโรคภูมิแพ้ชนิดรุนแรงหรือไม่

อาการแพ้ชนิดที่รุนแรงที่สุดเรียกว่า  โรคแอนาฟีแลกซิส ( Anaphylaxis ) โดยอาการที่พบอาจเกิดขึ้นได้ทั่วร่างกาย ประกอบด้วย

Image source : http://siamhealth.net/public_html/Disease/allergy/anaphylaxis.htm
Image source: http://siamhealth.net
  • ลมพิษ และคันทั่วทั้งร่างกาย
  • หายใจมีเสียงวี๊ซ มีอาการหอบ หายใจลำบาก
  • เสียงแหบ รู้สึกว่ามีสิ่งอุดกั้นในลำคอ
  • ชาบริเวรมือ เท้า ริมฝีปาก หรือหนังศีรษะ

อาการแพ้ชนิดที่รุนแรงที่สุดนี้มีอันตรายถึงชีวิต จึงควรนำส่งโรงพยาบาลโดยด่วน

 

การป้องกันโรคภูมิแพ้

การป้องกันโรคภูมิแพ้ โดยการ หาสาเหตุของโรคภูมิแพ้ ผู้ป่วยโดยทั่วไปจะสังเกตสิ่งกระตุ้นอาการภูมิแพ้ได้และพยายามหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นนั้นๆ

แพทย์ผู้ช่วยชาญด้านภูมิแพ้ สามารถช่วยเราหาสาเหตุของอาการแพ้ได้ โดยทำการทดสอบอาการแพ้ ซึ่งการทดสอบมีหลายชนิดเช่น

  • การทดสอบทางผิวหนัง โดยวิธีนี้เป็นวิธีที่นิยมใช้ในการหาสาเหตุของอาการแพ้ โดยทดสอบสิ่งแปลกปลอมชนิดต่างๆลงบนผิวหนัง และสังเกตอาการตอบสนองของร่างกาย
  • การทดสอบโปรตีนในกระแสเลือดชนิดที่เป็นสารต้านภมิต้านทาน (IgE) ว่าตอบสนองเฉพาะเจาะจงต่อสิ่งกระตุ้นชนิดใด
  • ส่วนการทดสอบอื่นๆเช่นการกำจัดสิ่งกระตุ้นต่างๆออกไปจากสิ่งแวดล้อม แล้วใส่สิ่งกระตุ้นแต่ละชนิดเข้าไปใหม่และเฝ้าดูอาการตอบสนองของร่างกาย

 

Image Source: http://www.phyathai-sriracha.com/pytsweb/?page=menupage/menu-allergy
Image Source: http://www.phyathai-sriracha.com

 

ผู้ป่วยที่มีประวัติการแพ้อย่างรุนแรง( Anaphylaxis ) ควรให้แพทย์จ่ายยาฉีดอัตโนมัติที่เรียกว่า Bee-sting kit หรือ EpiPen ที่ประกอบด้วยตัวยา อีพิเนฟริน (Epinephrine)  พกติดตัวไว้ตลอดเวลาอย่างน้อยสองหลอด เพื่อที่จะได้ฉีดได้ทันเวลาเมื่อมีอาการแพ้รุนแรงเกิดขึ้นหลังจากได้รับสิ่งกระตุ้นนั้นๆ

 

การรักษาโรคภูมิแพ้

การรักษาโรคภูมิแพ้ ขึ้นอยู่กัสิ่งที่ให้เกิดอาการแพ้ โดยทั่วไปแพทย์สามารถให้คำแนะนำและให้ยาเพื่อช่วยลดอาการแพ้ได้

 

หลีกเลี่ยงสิ่งที่ทำให้ก่อให้เกิดอาการแพ้

การลดอาการแพ้ ทางเลือกที่ดีที่สุดคือการหลีกเลี่ยงสิ่งที่ก่อให้เกิดอาการแก้ แต่บางครั้งก็ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้

ตัวเอย่างเช่น

  • ในกรณีที่แพ้อาหาร ควรจะระมัดระวังอาหารที่รับประทานเข้าไป
  • ในกรณีที่อาการแพ้เกิดจากสัตว์เลี้ยง ควรจะเลี้ยงสัตว์เลี้ยงไว้นอกที่อยู่อาศัย และหมั่นดูแลอาบน้ำทำความสะอาด
  • ในกรณีที่แพ้เชื้อรา ควรทำความสะอาดบ้านอยู่เสมอไม่ให้อับชื้น และมีอาการถ่ายเท
  • หลีกเลี่ยงไข้ละอองฟาง โดยไม่ออกไปข้างนอกบ้านบ่อย และหลี่กเลี่ยบริเวรที่มีหญ้าหรือเกสรดอกไม้
  • หลีกเลี่ยงไรฝุ่นโดยการใช้หมอนและผ้านวมที่ป้องกันไรฝุ่น และหลีกเลี่ยงการใช้พรมปูพื้น

ยาที่ใช้ในการรักษาโรคภูมิแพ้

โรคภูมิแพ้ชนิดที่ไม่รุนแรง สามารถซื้อยาจากร้านขายยาได้โดยไม่ต้องใช้ใบสั่งแพทย์ แต่ควรขอคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรที่จ่ายยาให้ก่อนทุกครั้งเผื่อความปลอดภัย เพราะบางตัวยาอาจมีข้อยกเว้นสำหรับผู้ป่วยบางกลุ่ม ยาที่พบได้ประกอบด้วย

261055-007
Image Source: http://www.dmc.tv

 

  • ยาต้านฮิสตามีน
  • ยาแก้อาการคัดจมูก
  • ครีมและโลชั่นลดอาการแพ้ และคัน
  • ตัวยาสเตอรอยด์

 

ภูมิคุ้มกันบำบัด

%e0%b8%a0%e0%b8%b9%e0%b8%a1%e0%b8%b4%e0%b8%84%e0%b8%b8%e0%b9%89%e0%b8%a1%e0%b8%81%e0%b8%b1%e0%b8%99%e0%b8%9a%e0%b8%b3%e0%b8%9a%e0%b8%b1%e0%b8%94-01
Image Source: http://haamor.com/th/

 

การรักษาโคภูมิแพ้ชนิดรุนแรง (Anaphylaxis)

ผู้ป่วยโรคภูมิแพ้บางรายอาจเคยมีภาวะช็อกจากการแพ้ชนิดรุ่นแรงนี้ได้ (Anaphylactic shock)

เช่นการแพ้ยาเพนนิซิริน หรือจากแมลงต่อย ซึ่งการแพ้ชนิดนี้มีอันตรายถึงชีวิต ควรนำส่งโร

พยาบาลเพื่อพบแพทย์โดยด่วน

 

http://www.nhs.uk/Conditions/Allergies/Pages/treatment.aspx

http://www.webmd.com/allergies/guide/allergy-prevention

http://www.webmd.com/allergies/guide/allergy-basics